Την 1η Απριλίου του 2014, στα πλάσια της σχολικής εφημερίδας, αποφασίσμε να πάρουμε μια συνέντευξη από τον κύριο Θάνο Μαρκιατόπουλο, καθηγητή μουσικών συνόλων στο Μουσικό σχολείο Σερρών. Η ανταπόκρισή του στην πρότασή μας ήταν άμεση και πρόθυμα μας μίλησε για το επάγγελμά και τις σπουδές του, καθώς και για τις προοπτικές και τις απαιτήσεις που έχει το συγκεκριμένο επάγγελμα στις μέρες μας καθώς και για το Μουσικό σχολείο στο οποίο εργάζεται. Ας τον ακούσουμε:
Τι σας ώθησε στο να επιλέξετε το συγκεκριμένο επάγγελμα; Ήταν ένα όνειρο ζωής, ένας προσδιορισμένος στόχος ή κάτι που προέκυψε στην πορεία;
Νομίζω πως η ηλικία κατά την οποία το παιδί συνειδητοποιεί τι θέλει να κάνει στη ζωή του είναι μέσα στο γυμνάσιο. Οι γονείς οφείλουν να εντοπίσουν κάποια ερεθίσματα που τους δίνουν τα παιδιά τους και να τα βοηθήσουν να αξιοποιήσουν ταλέντα και ικανότητες (είτε πρόκειται για χορό, μουσική, αθλήματα κτλ.) Για παράδειγμα εγώ από μικρός ήθελα να γίνω νταουλντζής,όπως έλεγε και ο πατέρας μου, και ήδη από το Δημοτικό φάνηκε ότι είχα έφεση στη μουσική, έπαιζα μελώδικα, συμμετείχα σε τέτοιου είδους εκδηλώσεις και έτσι ο πατέρας μου αποφάσισε να με στηρίξει.
Εσείς λοιπόν είχατε τη συμπαράσταση των γονιών σας. Δυστυχώς όμως εσείς δεν αποτελείτε τον κανόνα αλλά την εξαίρεσή του. Πολλοί γονείς προτρέπουν τα παιδιά τους να ακολουθήσουν πιο στερεότυπα επαγγέλματα (ιατρός, δικηγόρος) αδιαφορώντας για τα όνειρα και τα ταλέντα των παιδιών τους. Ποια είναι η δική σας άποψη γι΄ αυτό το θέμα;
Θεωρώ πως αυτοί είναι οι πρακτικοί γονείς. Είναι λογικό κάθε γονιός να ενδιαφέρεται ώστε η αποκατάσταση και γενικότερα το μέλλον του παιδιού του να είναι όσο το δυνατόν πιο εξασφαλισμένο και το επάγγελμα που θα ακολουθήσει θέλει να έχει οικονομικό αντίκρισμα. Άλλωστε κάποια στιγμή στη ζωή μας ανεξάρτητα από το τι έχουμε επιλέξει να σπουδάσουμε, θα εξασκήσουμε αυτό που πραγματικά αγαπήσαμε, είτε ως χόμπι ,είτε και ως επάγγελμα. Και αν ακολουθούμε ένα επάγγελμα με μισή καρδιά σίγουρα δεν θα μπορέσουμε ποτέ να ξεχωρίσουμε μέσα από αυτό.
Ποιά θα χαρακτηρίζατε ως μειονεκτήματα και ποιά ως πλεονεκτήματα της δουλειάς σας;
Εγώ στην πορεία ανακάλυψα ότι ο μουσικός είναι ένα πολύ σκληρό επάγγελμα, πολύ δύσκολο και ψυχοφθόρο, ανταγωνιστικό θα έλεγα. Ανταγωνιστικό με την καλή έννοια πάντα. Εκεί εμπλέκεται η ψυχή και η έκφραση οπότε παραμερίζεται η κακιάς μορφής ανταγωνιστικότητα. Αυτό που δεν γνώριζα όμως όταν σπούδαζα μουσική είναι ο παράγοντας της έκθεσης στον κόσμο. Εγώ μικρός ήμουνα αρκετά συνεσταλμένος και μεγαλώνοντας μού ήταν αρκετά δύσκολο να εκτίθεμαι. Ουσιαστικά πρέπει να είσαι διαρκώς σε επαφή με το κοινό. Αν δεν είσαι επικοινωνιακός, γίνεσαι. Τη μουσική δεν μπορείς να την παίρνεις σπίτι σου. Αυτή είναι και η πεμπτουσία του επαγγέλματος: η ψυχαγωγία και η διασκέδαση των ανθρώπων. Πάνω στην σκηνή κρίνεσαι από αυτούς. Εκεί βρίσκεται και η ανταγωνιστικότητα του επαγγέλματος, μέσα στην αποδοχή του κόσμου. Τη μουσική δεν την παίζεις ποτέ κρυφά. Πάντα την παίζεις για κάποιον άλλο.
Ο μουσικός είναι αναμφισβήτητα ένα πολύ δημιουργικό επάγγελμα. Παρόλα αυτά, χρειάζεται και τις κατάλληλες υποδομές ώστε να αποδίδει στο έπακρο. Στην Ελλάδα υπάρχουν κατάλληλες υποδομές;
Ας μην γελιόμαστε υποδομές δεν υπάρχουν, επομένως αρπάζεις οποιαδήποτε ευκαιρία σου δοθεί. Αυτό συμβαίνει και στο μουσικό. Μας παρέχονται κάποια μουσικά όργανα και μέσω αυτών δημιουργούμε μουσική. Η όρεξη και το μεράκι είναι πάνω από όλα. Η συνεργασία και ο τρόπος με τον οποίο δουλεύουμε είναι αυτός που επιφέρει τα ανάλογα αποτελέσματα και όχι τόσο πολύ τα μέσα.
Θεωρείτε ότι στην Ελλάδα τα μουσικά επαγγέλματα έχουνε μέλλον;
Ο μουσικός είναι ένα επάγγελμα παμπάλαιο. Ο μουσικός ουσιαστικά είναι ο διασκεδαστής του κόσμου. Νομίζω ότι όσο οι άνθρωποι έχουν την ανάγκη της διασκέδασης και της ψυχαγωγίας ο μουσικός θα έχει μέλλον, όσες κρίσεις και να περάσουμε. Ίσα ίσα η κρίση αναπτύσσει τη μουσική, την εξελίσσει, την βγάζει από το καλούπι της. Την εποχή του μεγάλου κραχ στην Αμερική γεννήθηκε το μιούζικαλ. Αυτή η καταστροφή υπήρξε η αφορμή για εξωστρέφεια σε κάτι διαφορετικό, για διαφυγή από την μιζέρια και την στεναχώρια. Αυτό συμβαίνει και σήμερα. Το μιούζικαλ έχει πάρει μια τελείως διαφορετική διάσταση από ό,τι παλιότερα, ικανοποιεί την ανάγκη των ανθρώπων να ξεφύγουν από τα προβλήματά τους.
Η συντριπτική πλειοψηφία των επαγγελμάτων σήμερα απαιτεί την ύπαρξη ενός κεφαλαίου για το ξεκίνημα οποιασδήποτε δουλειάς. Η μουσική είναι μέσα σε αυτά τα επαγγέλματα ;
Η μουσική είναι ένα ακριβό επάγγελμα. Για να το σπουδάσεις χρειάζονται χρήματα, πολλά χρήματα. Τα ελληνικά πανεπιστήμια είναι επαρκή, μπορούν να προσφέρουν μία καλή ποιότητα γνώσης. Από κει και πέρα χρειάζεται πολύ μεράκι και αγάπη για να εμβαθύνεις. Το απογοητευτικό σε αυτήν την υπόθεση είναι πως μετά τις σπουδές σου τίποτα δεν σου εγγυάται ότι θα βρεις δουλειά. Πράγμα βέβαια που ισχύει σε όλα τα επαγγέλματα. Υπάρχουν τομείς όπως η όπερα και η λυρική σκηνή που μπορεί εσύ να έχεις τρομερή εξειδίκευση αλλά να μην υπάρχουν θέσεις εργασίας. Φαντάσου να έχεις μέσα σου όλη αυτήν την ενέργεια και να μην μπορείς να την διοχετεύσεις πουθενά γιατί δεν υπάρχουν τα κατάλληλα σύνολα για να ενταχθείς. Υπάρχουν ορχήστρες στην Ελλάδα; Δεν υπάρχουν. Υπάρχουν όπερες; Όχι. Πρέπει να βγείς έξω. Εκεί βρίσκονται οι προτάσεις, εκεί και οι ευκαιρίες. Και αυτό είναι πολύ θλιβερό.
Θεωρείτε πως η μουσική δρα καταλυτικά στην ψυχοσύνθεση του ατόμου;
Σίγουρα, σου ανοίγει το μυαλό, σε βάζει σε σκέψεις. Στην πραγματικότητα σου δίνει μια άλλη διάσταση στον τρόπο ζωής και έκφρασης. Αντιμετωπίζεις τους άλλους ανθρώπους με τρόπο διαφορετικό, πιο φιλελεύθερο, όχι τόσο στημμένο ,όχι τόσο καθώς πρέπει.
Στην Ελλάδα του 2014 υπάρχει μια συνεχώς ενισχυόμενη τάση, ροπή προς ένα συγκεκριμένο παρακλάδι της λαϊκής μουσικής, τα εμπορικά λαϊκά, τα σκυλάδικα. Πού πιστεύετε ότι οφείλεται αυτό;
Αυτό παίζει το ράδιο, αυτό ακούς. Εκεί παίζει μεγαλύτερο ρόλο η μουσική παιδεία που λαμβάνεις, το μάθημα της μουσικής, για να σου ανοίξει λίγο τον μουσικό σου ορίζοντα, να σου τον διευρύνει. Να μπορέσεις εν πάσει περιπτώσει να ακούσεις και κάτι που δεν ακούγεται στα μέσα (ραδιόφωνο, τηλεόραση) και δεν είναι εμπορικό. Στο χέρι σου είναι να ακούσεις διαφορετικά, ποικίλλα ακούσματα που θα κινήσουν το ενδιαφέρον σου, είτε σαν ρεύμα μουσικό, είτε σαν μεμονωμένα κομμάτια, αρκεί να μπορέσεις να τα υποστηρίξεις. Χαρακτηριστικό του σύγχρονου ανθρώπου είναι η τάση του προς μια κουλτούρα μονόπλευρη. Αυτό είναι και το μεγαλύτερο σφάλμα της μουσικής παιδείας που λαμβάνουμε: πως δεν είναι ικανή να σε παρακινήσει να ακούσεις κάτι διαφορετικό, κάτι καινούριο. Επιπλέον δεν πρέπει να υποτιμάται ο παράγοντας ηλικία: όπως ακριβώς διαμορφώνεται ηλικιακά ο χαρακτήρας σου, έτσι διαμορφώνεται και η μουσική σου εικόνα.
Η μουσική θεωρείται από τα πιο αμφιλεγόμενα μαθήματα σε γυμνάσιο και λύκειο. Ποιά είναι η άποψή σας;
Πέρσι το Υπουργείο Παιδείας έκανε μια προσπάθεια να καταργήσει το μονόωρο μάθημα της μουσικής και φυσικά υπήρξε η ανάλογη αντίδραση. Είναι ίσως λάθος ο τρόπος με τον οποίο διδάσκεται το μάθημα της μουσικής στα γυμνάσια. Μπαίνει και αυτό στην ίδια μοίρα με τα άλλα μαθήματα: στην μοίρα του βιβλίου, την μοίρα του βαθμού, της παπαγαλίας θα έλεγα, ενώ θα έπρεπε να είναι πιο φιλελεύθερο ,πιο ομαδικό, πιο δραστήριο, με μεγαλύτερη καλλιτεχνική δράση.
Τα παιδιά που αποφοιτούν από μουσικά σχολεία , παρ' όλο που λαμβάνουν καθ' όλη τη διάρκεια του Γυμνασίου και του Λυκείου εξειδικευμένες μουσικές γνώσεις, αυτές δεν πιστοποιούνται στο απολυτήριό τους. Ποια είναι η γνώμη σας γι΄αυτό το θέμα;
Κοιτάξτε, τα χαρτιά ,οι σπουδές και οι βεβαιώσεις δεν έχουν καμία απολύτως σημασία στην μουσική. Ο μουσικός είναι ένα επάγγελμα προβολής, όπου και να πας θα σου ζητήσουν να δώσεις εξετάσεις και αναλόγως σε κατατάσσουν σε κατηγορίες. Και στην Ελλάδα και στο εξωτερικό θα σου ζητηθεί να παίξεις μουσική. Δεν θα δουν το βιογραφικό σου για να σε κρίνουν. Η μουσική είναι ένα πρακτικό επάγγελμα. Εκτός αυτού, αυτό θα είναι άδικο για τα άλλα παιδιά με μουσικές σπουδές, τα παιδιά που πηγαίνουν στα ωδεία. Αυτά τα παιδιά πληρώνουν ένα σωρό λεφτά και φτάνουν στο ίδιο επίπεδο με τα παιδιά που πηγαίνουν σε μουσικά σχολεία κι όμως αυτό δεν αναγράφεται πουθενά. Δεν είναι άδικο; Τέλος πάντων, αν αυτό είναι ένα χαρτί “τιμής ένεκεν” για τα παιδιά που τελείωσαν μουσικά σχολεία, ναι κάπως έτσι το δέχομαι.
Έχετε παιδιά με όρεξη και ταλέντο στο Μουσικό σχολείο όπου εργάζεστε και αν ναι, μπορεί το σχολείο τελικά να τα αναδείξει;
Πρέπει να υπάρχει σίγουρα μια έμφυτη καλλιτεχνική διάθεση αλλιώς η ενασχόληση είναι αγγαρία. Είναι μια πολύ κουραστική δουλειά. Για παράδειγμα χθές είχαμε μια συναυλία άκρως απαιτητική και κουραστική που συνεχίζεται και σήμερα. Αναλογιστείτε τα παιδιά από τα χωριά τα οποία ξεκίνησαν και εγώ δεν ξέρω τι ώρα για να είναι στις 8 το πρωί στο σχολείο, να καθήσουν μέχρι τις 2.00 μ.μ., να παρακολουθήσουν τα μαθήματα, να επιστρέψουν στα σπίτια τους για ένα μεσημεριανό κυριολεκτικά στο χέρι και να έρθουν ξανά στο σχολείο για πρόβες μέχρι τις δώδεκα το βράδυ που τελείωσε και η συναυλία. Αυτά τα παιδιά δεν είναι άξια επαίνου τόσο για την συνέπεια όσο και για την υπευθυνότητα που επέδειξαν καθώς όχι μόνο δεν έλειψαν σήμερα από τα μαθήματα αλλά σκοπεύουν να επαναλάβουν την ίδια επίπονη διαδικασία και σήμερα!
Ένα πράγμα που θα ήθελε να αναφέρω κάπου εδώ γιατί είναι πολύ σημαντικό είναι ότι η καλλιτεχνική ιδιομορφία που έχει ο μουσικός και η ευαισθησία που τον διακρίνει είναι μοναδική. Σε όλα τα καλλιτεχνικά επαγγέλματα βγάζεις τον εαυτό σου προς τα έξω. Και εδώ είναι και το οξύμωρο της υπόθεσης: ότι ενώ γενικά έρχεσαι σε επαφή με τον κόσμο, κάποια στιγμή αποσύρεσαι γιατί όλο αυτό σε κουράζει. Και αυτές τις στιγμές μοναχικότητας είναι που έρχεται το ερέθισμα, η διάθεση να ξαναβγείς, να δημιουργήσεις καινούργια πράγματα. Γι'αυτό και οι περισσότεροι μουσικοί δεν έχουν οικογένειες, γιατί θα πρέπει να αφοσιωθούν σε ένα πράγμα. Ο καλλιτέχνης μουσικός είναι και λίγο μποέμης, λίγο ανέμελος, δεν έχει όρια στην ζωή του...Δεν είναι ο τύπος ανθρώπου που συμβιβάζεται με την ζωή, βρίσκει πάντα έναν ιδιαίτερο τρόπο να αναπτύξει της ευαισθησίες του στην ζωή.
Και μια συμβουλή για τα παιδιά που θέλουν να ασχοληθούν με το επάγγελμα αυτό... Το επάγγελμα του μουσικού είναι εξαιρετικά ψυχοφθόρο. Αυτή η συνεχής τριβή με τον κόσμο είναι εξαντλητική. Πρέπει συνέχεια να βγάζεις ότι ταλέντο έχεις μέσα σου ώστε να αγγίξεις τον κόσμο, να πάρουν όλοι από κάτι. Τα παιδιά θα πρέπει να έχουνε θράσος στη ζωή τους, θα πρέπει να μην φοβούνται. Αν φοβούνται δεν πρόκειται να μεγαλουργήσουν, θα μείνουν στα παρασκήνια.
Ευχαριστούμε τον κύριο Μαρκιατόπουλο για την πολύ ωραία συνέντευξη που μας
χάρισε, καθώς και την κυρία Ιωαννίδου που μας βοήθησε να ΄ρθούμε σε επαφή μαζί του
και συνέβαλε στην υλοποίησης της συνέντευξής μας.
Κόρακα Λυδία
Ξίφτου Κυριακή
Κωνσταντινίδης Ηλίας
Δάφκος Θανάσης
Τι σας ώθησε στο να επιλέξετε το συγκεκριμένο επάγγελμα; Ήταν ένα όνειρο ζωής, ένας προσδιορισμένος στόχος ή κάτι που προέκυψε στην πορεία;
Νομίζω πως η ηλικία κατά την οποία το παιδί συνειδητοποιεί τι θέλει να κάνει στη ζωή του είναι μέσα στο γυμνάσιο. Οι γονείς οφείλουν να εντοπίσουν κάποια ερεθίσματα που τους δίνουν τα παιδιά τους και να τα βοηθήσουν να αξιοποιήσουν ταλέντα και ικανότητες (είτε πρόκειται για χορό, μουσική, αθλήματα κτλ.) Για παράδειγμα εγώ από μικρός ήθελα να γίνω νταουλντζής,όπως έλεγε και ο πατέρας μου, και ήδη από το Δημοτικό φάνηκε ότι είχα έφεση στη μουσική, έπαιζα μελώδικα, συμμετείχα σε τέτοιου είδους εκδηλώσεις και έτσι ο πατέρας μου αποφάσισε να με στηρίξει.
Εσείς λοιπόν είχατε τη συμπαράσταση των γονιών σας. Δυστυχώς όμως εσείς δεν αποτελείτε τον κανόνα αλλά την εξαίρεσή του. Πολλοί γονείς προτρέπουν τα παιδιά τους να ακολουθήσουν πιο στερεότυπα επαγγέλματα (ιατρός, δικηγόρος) αδιαφορώντας για τα όνειρα και τα ταλέντα των παιδιών τους. Ποια είναι η δική σας άποψη γι΄ αυτό το θέμα;
Θεωρώ πως αυτοί είναι οι πρακτικοί γονείς. Είναι λογικό κάθε γονιός να ενδιαφέρεται ώστε η αποκατάσταση και γενικότερα το μέλλον του παιδιού του να είναι όσο το δυνατόν πιο εξασφαλισμένο και το επάγγελμα που θα ακολουθήσει θέλει να έχει οικονομικό αντίκρισμα. Άλλωστε κάποια στιγμή στη ζωή μας ανεξάρτητα από το τι έχουμε επιλέξει να σπουδάσουμε, θα εξασκήσουμε αυτό που πραγματικά αγαπήσαμε, είτε ως χόμπι ,είτε και ως επάγγελμα. Και αν ακολουθούμε ένα επάγγελμα με μισή καρδιά σίγουρα δεν θα μπορέσουμε ποτέ να ξεχωρίσουμε μέσα από αυτό.
Ποιά θα χαρακτηρίζατε ως μειονεκτήματα και ποιά ως πλεονεκτήματα της δουλειάς σας;
Εγώ στην πορεία ανακάλυψα ότι ο μουσικός είναι ένα πολύ σκληρό επάγγελμα, πολύ δύσκολο και ψυχοφθόρο, ανταγωνιστικό θα έλεγα. Ανταγωνιστικό με την καλή έννοια πάντα. Εκεί εμπλέκεται η ψυχή και η έκφραση οπότε παραμερίζεται η κακιάς μορφής ανταγωνιστικότητα. Αυτό που δεν γνώριζα όμως όταν σπούδαζα μουσική είναι ο παράγοντας της έκθεσης στον κόσμο. Εγώ μικρός ήμουνα αρκετά συνεσταλμένος και μεγαλώνοντας μού ήταν αρκετά δύσκολο να εκτίθεμαι. Ουσιαστικά πρέπει να είσαι διαρκώς σε επαφή με το κοινό. Αν δεν είσαι επικοινωνιακός, γίνεσαι. Τη μουσική δεν μπορείς να την παίρνεις σπίτι σου. Αυτή είναι και η πεμπτουσία του επαγγέλματος: η ψυχαγωγία και η διασκέδαση των ανθρώπων. Πάνω στην σκηνή κρίνεσαι από αυτούς. Εκεί βρίσκεται και η ανταγωνιστικότητα του επαγγέλματος, μέσα στην αποδοχή του κόσμου. Τη μουσική δεν την παίζεις ποτέ κρυφά. Πάντα την παίζεις για κάποιον άλλο.
Ο μουσικός είναι αναμφισβήτητα ένα πολύ δημιουργικό επάγγελμα. Παρόλα αυτά, χρειάζεται και τις κατάλληλες υποδομές ώστε να αποδίδει στο έπακρο. Στην Ελλάδα υπάρχουν κατάλληλες υποδομές;
Ας μην γελιόμαστε υποδομές δεν υπάρχουν, επομένως αρπάζεις οποιαδήποτε ευκαιρία σου δοθεί. Αυτό συμβαίνει και στο μουσικό. Μας παρέχονται κάποια μουσικά όργανα και μέσω αυτών δημιουργούμε μουσική. Η όρεξη και το μεράκι είναι πάνω από όλα. Η συνεργασία και ο τρόπος με τον οποίο δουλεύουμε είναι αυτός που επιφέρει τα ανάλογα αποτελέσματα και όχι τόσο πολύ τα μέσα.
Θεωρείτε ότι στην Ελλάδα τα μουσικά επαγγέλματα έχουνε μέλλον;
Ο μουσικός είναι ένα επάγγελμα παμπάλαιο. Ο μουσικός ουσιαστικά είναι ο διασκεδαστής του κόσμου. Νομίζω ότι όσο οι άνθρωποι έχουν την ανάγκη της διασκέδασης και της ψυχαγωγίας ο μουσικός θα έχει μέλλον, όσες κρίσεις και να περάσουμε. Ίσα ίσα η κρίση αναπτύσσει τη μουσική, την εξελίσσει, την βγάζει από το καλούπι της. Την εποχή του μεγάλου κραχ στην Αμερική γεννήθηκε το μιούζικαλ. Αυτή η καταστροφή υπήρξε η αφορμή για εξωστρέφεια σε κάτι διαφορετικό, για διαφυγή από την μιζέρια και την στεναχώρια. Αυτό συμβαίνει και σήμερα. Το μιούζικαλ έχει πάρει μια τελείως διαφορετική διάσταση από ό,τι παλιότερα, ικανοποιεί την ανάγκη των ανθρώπων να ξεφύγουν από τα προβλήματά τους.
Η συντριπτική πλειοψηφία των επαγγελμάτων σήμερα απαιτεί την ύπαρξη ενός κεφαλαίου για το ξεκίνημα οποιασδήποτε δουλειάς. Η μουσική είναι μέσα σε αυτά τα επαγγέλματα ;
Η μουσική είναι ένα ακριβό επάγγελμα. Για να το σπουδάσεις χρειάζονται χρήματα, πολλά χρήματα. Τα ελληνικά πανεπιστήμια είναι επαρκή, μπορούν να προσφέρουν μία καλή ποιότητα γνώσης. Από κει και πέρα χρειάζεται πολύ μεράκι και αγάπη για να εμβαθύνεις. Το απογοητευτικό σε αυτήν την υπόθεση είναι πως μετά τις σπουδές σου τίποτα δεν σου εγγυάται ότι θα βρεις δουλειά. Πράγμα βέβαια που ισχύει σε όλα τα επαγγέλματα. Υπάρχουν τομείς όπως η όπερα και η λυρική σκηνή που μπορεί εσύ να έχεις τρομερή εξειδίκευση αλλά να μην υπάρχουν θέσεις εργασίας. Φαντάσου να έχεις μέσα σου όλη αυτήν την ενέργεια και να μην μπορείς να την διοχετεύσεις πουθενά γιατί δεν υπάρχουν τα κατάλληλα σύνολα για να ενταχθείς. Υπάρχουν ορχήστρες στην Ελλάδα; Δεν υπάρχουν. Υπάρχουν όπερες; Όχι. Πρέπει να βγείς έξω. Εκεί βρίσκονται οι προτάσεις, εκεί και οι ευκαιρίες. Και αυτό είναι πολύ θλιβερό.
Θεωρείτε πως η μουσική δρα καταλυτικά στην ψυχοσύνθεση του ατόμου;
Σίγουρα, σου ανοίγει το μυαλό, σε βάζει σε σκέψεις. Στην πραγματικότητα σου δίνει μια άλλη διάσταση στον τρόπο ζωής και έκφρασης. Αντιμετωπίζεις τους άλλους ανθρώπους με τρόπο διαφορετικό, πιο φιλελεύθερο, όχι τόσο στημμένο ,όχι τόσο καθώς πρέπει.
Στην Ελλάδα του 2014 υπάρχει μια συνεχώς ενισχυόμενη τάση, ροπή προς ένα συγκεκριμένο παρακλάδι της λαϊκής μουσικής, τα εμπορικά λαϊκά, τα σκυλάδικα. Πού πιστεύετε ότι οφείλεται αυτό;
Αυτό παίζει το ράδιο, αυτό ακούς. Εκεί παίζει μεγαλύτερο ρόλο η μουσική παιδεία που λαμβάνεις, το μάθημα της μουσικής, για να σου ανοίξει λίγο τον μουσικό σου ορίζοντα, να σου τον διευρύνει. Να μπορέσεις εν πάσει περιπτώσει να ακούσεις και κάτι που δεν ακούγεται στα μέσα (ραδιόφωνο, τηλεόραση) και δεν είναι εμπορικό. Στο χέρι σου είναι να ακούσεις διαφορετικά, ποικίλλα ακούσματα που θα κινήσουν το ενδιαφέρον σου, είτε σαν ρεύμα μουσικό, είτε σαν μεμονωμένα κομμάτια, αρκεί να μπορέσεις να τα υποστηρίξεις. Χαρακτηριστικό του σύγχρονου ανθρώπου είναι η τάση του προς μια κουλτούρα μονόπλευρη. Αυτό είναι και το μεγαλύτερο σφάλμα της μουσικής παιδείας που λαμβάνουμε: πως δεν είναι ικανή να σε παρακινήσει να ακούσεις κάτι διαφορετικό, κάτι καινούριο. Επιπλέον δεν πρέπει να υποτιμάται ο παράγοντας ηλικία: όπως ακριβώς διαμορφώνεται ηλικιακά ο χαρακτήρας σου, έτσι διαμορφώνεται και η μουσική σου εικόνα.
Η μουσική θεωρείται από τα πιο αμφιλεγόμενα μαθήματα σε γυμνάσιο και λύκειο. Ποιά είναι η άποψή σας;
Πέρσι το Υπουργείο Παιδείας έκανε μια προσπάθεια να καταργήσει το μονόωρο μάθημα της μουσικής και φυσικά υπήρξε η ανάλογη αντίδραση. Είναι ίσως λάθος ο τρόπος με τον οποίο διδάσκεται το μάθημα της μουσικής στα γυμνάσια. Μπαίνει και αυτό στην ίδια μοίρα με τα άλλα μαθήματα: στην μοίρα του βιβλίου, την μοίρα του βαθμού, της παπαγαλίας θα έλεγα, ενώ θα έπρεπε να είναι πιο φιλελεύθερο ,πιο ομαδικό, πιο δραστήριο, με μεγαλύτερη καλλιτεχνική δράση.
Τα παιδιά που αποφοιτούν από μουσικά σχολεία , παρ' όλο που λαμβάνουν καθ' όλη τη διάρκεια του Γυμνασίου και του Λυκείου εξειδικευμένες μουσικές γνώσεις, αυτές δεν πιστοποιούνται στο απολυτήριό τους. Ποια είναι η γνώμη σας γι΄αυτό το θέμα;
Κοιτάξτε, τα χαρτιά ,οι σπουδές και οι βεβαιώσεις δεν έχουν καμία απολύτως σημασία στην μουσική. Ο μουσικός είναι ένα επάγγελμα προβολής, όπου και να πας θα σου ζητήσουν να δώσεις εξετάσεις και αναλόγως σε κατατάσσουν σε κατηγορίες. Και στην Ελλάδα και στο εξωτερικό θα σου ζητηθεί να παίξεις μουσική. Δεν θα δουν το βιογραφικό σου για να σε κρίνουν. Η μουσική είναι ένα πρακτικό επάγγελμα. Εκτός αυτού, αυτό θα είναι άδικο για τα άλλα παιδιά με μουσικές σπουδές, τα παιδιά που πηγαίνουν στα ωδεία. Αυτά τα παιδιά πληρώνουν ένα σωρό λεφτά και φτάνουν στο ίδιο επίπεδο με τα παιδιά που πηγαίνουν σε μουσικά σχολεία κι όμως αυτό δεν αναγράφεται πουθενά. Δεν είναι άδικο; Τέλος πάντων, αν αυτό είναι ένα χαρτί “τιμής ένεκεν” για τα παιδιά που τελείωσαν μουσικά σχολεία, ναι κάπως έτσι το δέχομαι.
Έχετε παιδιά με όρεξη και ταλέντο στο Μουσικό σχολείο όπου εργάζεστε και αν ναι, μπορεί το σχολείο τελικά να τα αναδείξει;
Πρέπει να υπάρχει σίγουρα μια έμφυτη καλλιτεχνική διάθεση αλλιώς η ενασχόληση είναι αγγαρία. Είναι μια πολύ κουραστική δουλειά. Για παράδειγμα χθές είχαμε μια συναυλία άκρως απαιτητική και κουραστική που συνεχίζεται και σήμερα. Αναλογιστείτε τα παιδιά από τα χωριά τα οποία ξεκίνησαν και εγώ δεν ξέρω τι ώρα για να είναι στις 8 το πρωί στο σχολείο, να καθήσουν μέχρι τις 2.00 μ.μ., να παρακολουθήσουν τα μαθήματα, να επιστρέψουν στα σπίτια τους για ένα μεσημεριανό κυριολεκτικά στο χέρι και να έρθουν ξανά στο σχολείο για πρόβες μέχρι τις δώδεκα το βράδυ που τελείωσε και η συναυλία. Αυτά τα παιδιά δεν είναι άξια επαίνου τόσο για την συνέπεια όσο και για την υπευθυνότητα που επέδειξαν καθώς όχι μόνο δεν έλειψαν σήμερα από τα μαθήματα αλλά σκοπεύουν να επαναλάβουν την ίδια επίπονη διαδικασία και σήμερα!
Ένα πράγμα που θα ήθελε να αναφέρω κάπου εδώ γιατί είναι πολύ σημαντικό είναι ότι η καλλιτεχνική ιδιομορφία που έχει ο μουσικός και η ευαισθησία που τον διακρίνει είναι μοναδική. Σε όλα τα καλλιτεχνικά επαγγέλματα βγάζεις τον εαυτό σου προς τα έξω. Και εδώ είναι και το οξύμωρο της υπόθεσης: ότι ενώ γενικά έρχεσαι σε επαφή με τον κόσμο, κάποια στιγμή αποσύρεσαι γιατί όλο αυτό σε κουράζει. Και αυτές τις στιγμές μοναχικότητας είναι που έρχεται το ερέθισμα, η διάθεση να ξαναβγείς, να δημιουργήσεις καινούργια πράγματα. Γι'αυτό και οι περισσότεροι μουσικοί δεν έχουν οικογένειες, γιατί θα πρέπει να αφοσιωθούν σε ένα πράγμα. Ο καλλιτέχνης μουσικός είναι και λίγο μποέμης, λίγο ανέμελος, δεν έχει όρια στην ζωή του...Δεν είναι ο τύπος ανθρώπου που συμβιβάζεται με την ζωή, βρίσκει πάντα έναν ιδιαίτερο τρόπο να αναπτύξει της ευαισθησίες του στην ζωή.
Και μια συμβουλή για τα παιδιά που θέλουν να ασχοληθούν με το επάγγελμα αυτό... Το επάγγελμα του μουσικού είναι εξαιρετικά ψυχοφθόρο. Αυτή η συνεχής τριβή με τον κόσμο είναι εξαντλητική. Πρέπει συνέχεια να βγάζεις ότι ταλέντο έχεις μέσα σου ώστε να αγγίξεις τον κόσμο, να πάρουν όλοι από κάτι. Τα παιδιά θα πρέπει να έχουνε θράσος στη ζωή τους, θα πρέπει να μην φοβούνται. Αν φοβούνται δεν πρόκειται να μεγαλουργήσουν, θα μείνουν στα παρασκήνια.
Ευχαριστούμε τον κύριο Μαρκιατόπουλο για την πολύ ωραία συνέντευξη που μας
χάρισε, καθώς και την κυρία Ιωαννίδου που μας βοήθησε να ΄ρθούμε σε επαφή μαζί του
και συνέβαλε στην υλοποίησης της συνέντευξής μας.
Κόρακα Λυδία
Ξίφτου Κυριακή
Κωνσταντινίδης Ηλίας
Δάφκος Θανάσης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου